Belçika Parlamentosu, Perşembe günü onayladığı Ceza Kanunu ile ekokırım suçunu ulusal ve uluslararası düzeyde tanıyan ilk Avrupa ülkesi oldu.
EKOPOLİTİK | Tümüyle yenilenen Belçika Ceza Kanunu’nda bundan böyle ekokırım da insanlık suçları ve soykırım benzeri suçlarla birlikte kabul edildi. Yeni çevre katliamı yasası, doğaya karşı ciddi, büyük ölçekli ve geri dönüşü olmayan suçların 20 yıl hapis ve 1,6 milyon euro para cezasına çarptırılmasını mümkün kılıyor. Kanun ile birlikte Belçika, Avrupa Birliği’nin (AB) revize edilmiş Çevre Suçları Direktifi’ne uyum sağlayan ilk AB üyesi ülke oldu.
Yasa büyük petrol sızıntıları gibi çevre üzerinde yıkıcı etkilere yol açan vakaları ulusal düzeyde önlemeyi ve cezalandırmayı amaçlıyor. Yasa, karar alma mekanizmasındaki yetkili bireylere ve şirketlere uygulanabilecek. Belçika çevre mevzuatı Flaman, Valon ve Brüksel olmak üzere üç bölgesel hükümetin yükümlülüğü altında olmakla birlikte yeni yasa, Kuzey Denizi ve nükleer atık yönetimi gibi Federal Hükümet’in yetkili olduğu alanlarda geçerli olacak.
Uluslararası Hukukta Beşinci Suç: Ekokırım
Ekokırımın uluslararası suç olarak tanınmasına yönelik çalışmalar yürüten Stop Ecocide Vakfı’nın Belçika Direktörü Patricia Willocq, yeni yasa tasarısının sınırlı iç kapsamı olmakla birlikte kararın büyük bir gelişme olduğunu belirtti. Willocq, AB üyesi 27 ülkenin de yerel ceza kanunlarını güncellenmiş Çevre Suçları Direktifi ile uyumlu hale getirmekle görevli olduğunu hatırlattı. “Ortaya konan çabanın Federal ve Bölgesel çevre ceza kanunları arasındaki eşitsizlikleri önemli ölçüde azaltacağını tahmin ediyoruz” diye konuşan Willocq, “Belçika, AB Başkanlığını yürüttüğü için bu direktif, bölgeleri kendi yetki alanlarında üzerlerine düşeni yapmaya teşvik etmeli” dedi.
Ceza kanununda yer alan yasa, Stop Ecocide vakfı tarafından 2021’de önerilen ortak tanımla temellendi. Daha önce soykırımı, insanlığa karşı işlenen suçları, saldırı ve savaş suçlarını tanıyan ülke şimdi de uluslararası hukukta beşinci bir suçu tanıyarak ceza kanununa doğa merkezli bir unsur ekledi. Böylelikle Belçika, ekokırımı uluslararası bir suç olarak tanıyan ilk Avrupa ülkesi oldu.
Ekokırım Yasası TBMM’ye Sunuldu
Türkiye’nin birçok noktasında devam eden doğa yıkımlarının önüne geçmek isteyen yaşam savunucuları da 28 bin ıslak imzayla birlikte 5 Ocak’ta, Ekokırım Yasası teklifini Meclis’e giderek siyasilere sunmuş ve 2024’ü “Ekokırım Suçuna Karşı Mücadele Yılı” olarak ilan etmişti. Ancak yasa teklifiyle ilgili olarak henüz iktidar tarafından bir geri dönüş alınamadı.